G8: Hoe zo'n beetje alles te blokkeren

De komende acties tegen de G8-top bij Heiligendamm, zullen een flinke uitdaging vormen voor de inventiviteit en het doorzettingsvermogen van activisten. Het idee is immers om alle toegangswegen effectief te blokkeren. Het probleem is dat er een enorm leger aan ordediensten op pad zal zijn om dat juist te voorkomen. Maar het verleden heeft uitgewezen dat alles te blokkeren valt. Hieronder wat verhalen over de praktijk van het blokkeren. Deze tekst zal de komende tijd regelmatig aangevuld worden
De wegen naar Heiligendamm zijn van allerlei soorten en grootte. Echte snelwegen lopen er niet heen, wel bij het vliegveld, en die vergen aparte techniek om vakkundig te blokkeren. De meeste wegen die voor de G8-top benut zullen worden, zijn van het type tweebaans-b weg, in sommige gevallen met vangrails ertussen, vaak met vangrails (en fietspad) ernaast.
Een effectieve blokkade beginnen is nog wel te doen, maar de kunst is om die lang vol te houden. Een goede voorbereiding is het halve werk. Je kunt dat in de dagen voorafgaande in de actiekampen doen, maar het gaat nog veel beter als je van te voren plannen hebt gemaakt en je in een groepje hebt georganiseerd (zgn. affinity-group of basisgroep). Dan kun je van tevoren bedenken hoe je wilt actievoeren, wat daar voor nodig is, eventueel al oefenen etc. Ook kun je in de voorbereiding advies vragen aan anderen, bepaalde technieken aanleren, etcetera. Het is belangrijk om groepjes te vormen van mensen die min of meer overeenstemmen in de manier waarop ze willen actievoeren, zodat je niet teveel vertraging oploopt door discussies of onenigheid. Als je nog niet in een groepje georganiseerd bent, of bepaalde vragen hebt, kun je altijd proberen binnen de actiestructuren aansluiting te vinden. Zo zijn er convergence-centres gepland in Berlijn, Hamburg en Rostock, onder andere met dat doel. In Nederland kun je bij de dissent-bijeenkomsten en -vergaderingen terecht.
Ga (bij de voorbereiding en de uitvoering) er trouwens van uit dat de blokkade gaat lukken en lang stand zal houden. De G8-top staat gepland voor 3 dagen, en zo lang zullen de blokkades ook stand houden. Zorg dus dat er in ieder geval voor de beginperiode ook te eten, drinken en eventueel vermaak is. Verveling is vaak een van de grootste problemen bij geslaagde blokkades en bezettingen. Je kunt tussen de barricades sportwedstrijden houden, lezingen, teach-inns etcetera. Of samen bedenken welke nieuwe bestemming het hotel Kempinski zal gaan krijgen... Zorg ook (in het geval met een grote groep zeker) voor begeleiding door ehba, juridische hulp en activistische media. Zorg voor communicatie met andere blokkades en actiekampen, zodat je weet wat daar gaande is. Als de blokkade standhoudt kunnen later betere bevoorradings en communicatiestructuren opgestart worden, en kan ook naar buiten gecommuniceerd worden dat de blokkade staat en dat mensen die kunnen komen versterken.
Het kan handig zijn om (op een zijweggetje verderop?) een of meer auto's of andere voertuigen bij je te hebben zodat je mensen en spullen aan en af kunt voeren.
Zorg voor goede versiering van de blokkade met spandoeken, vlaggen en bijvoorbeeld deze dingen: (url: Maastrichtse dingen). Zodat duidelijk wordt waar het om gaat.
De simpelste manier van blokkeren is door gewoon met wat mensen op straat te gaan zitten. Dit houdt normaal autoverkeer al tegen, en als er veel verkeer is, ontstaat er een file die voor nog meer oponthoud van de toevoer zorgt. Des te meer mensen aan de blokkade deelnemen, des te moeilijker zal die te breken zijn. Toch heeft de ervaring geleerd dat als de politie echt wil, zo'n mensenblokkade makkelijk te verjagen is. Er zijn wel wat methodes om je blokkade te versterken. Bijvoorbeeld door in te haken, of door van te voren te oefenen in verzet tegen wegslepen. Daardoor zal de ontruiming vertraagd kunnen worden. Bedenk dat de politie forse middelen in kan zetten: waterkanonnen, traangas, paarden en zelfs honden. Bovendien oefenen ze vaak geweld uit bij het weghalen van de mensen (omdraaien armen, vingers in de neus, stompen en porren met wapenstok, etc.). Zorg dat er kamera's op het politie-optreden gericht staan, dat houdt ze misschien een beetje koest.
Even tussendoor (en hopelijk ten overvloede): voordat je op de weg gaat zitten, moet het verkeer stil staan. Ook moet je ervoor zorgen dat 'nieuw' verkeer niet in de blokkade kan rijden. Er zijn allerlei manieren om het verkeer eerst tot stilstand te brengen, of je kunt overwegen om een plek te kiezen bij een stoplicht. Zorg bijvoorbeeld voor een groep mensen op flinke afstand van de plek van de blokkade, die het verkeer waarschuwt dat het stoppen moet. In de nacht moet er goede verlichting bij zijn. Blokkeer nooit een weg die in gebruik is als je niet zeker weet dat het verkeer gestopt is, en zeker niet vlak na een bocht. Gooi in die situatie ook niet zomaar wat troep op de weg om vervolgens verder te lopen, daar kunnen ongelukken van komen. Is de weg eenmaal door de politie of de actievoerders buiten werking gesteld, dan kan dat natuurlijk wel. Hoewel de praktijk leert dat een barricade die verdedigd wordt, vele malen effectiever is dan alleen wat verlaten materiaal.
Een extra versterking van de blokkade is het gebruik van lock-ons. Die zijn er in vele soorten en maten. Meestal zijn het metalen buizen waar je je arm in kunt steken en je zo aan elkaar kunt linken. Je kunt met meerdere mensen cirkels vormen, en die weer in elkaar linken. De buizen maken kost enige voorbereiding. Je kunt met cement/beton ook kort van tevoren lock-boxes of -barrels maken, zodat er zware voorwerpen in de lock-links verwerkt worden. Bedenk wel dat de politie vaak geen enkel probleem heeft om ook hiertegen hard op te treden. Zorg dat je altijd los kunt komen, en dat er 'vrije' mensen ter begeleiding zijn (die ook eten enzo kunnen aanbrengen).
Nog steviger wordt de blokkade door deze te versterken met materiaal. Je kunt daarvoor spullen gebruiken die in de buurt te vinden zijn (hout, stenen, containers, etc.) of de blokkade speciaal daar plannen waar je weet dat materiaal voorhanden is. Je kunt ook materiaal meebrengen.
Een bekend voorbeeld is de tripod.

Die is voor de politie moeilijk weg te krijgen, naarmate die hoger is. Je kunt 'm maken van boomstammen, steigerpijpen etc. Maar er gebeuren vaak ongelukken mee; weet wat je doet, oefen eerst en vraag hulp van mensen die het eerder gedaan hebben. Bedenk ook dat de politie soms bereid is mensen te laten verongelukken (bijvoorbeeld het incident tijdens de G8-protesten bij Lausanne).
Versterken met ander materiaal is simpeler.

Zorg eerst dat de blokkade staat, en dan kun je die versterken. Snelheid is essentieel, als de blokkade al goed versterkt is tegen de tijd dat er politie aankomt, zal deze moeilijker kunnen ontruimen. Organiseer groepen mensen om materiaal aan te slepen en zorg ervoor dat er steeds genoeg mensen overblijven om de blokkade te vormen. Soms is het handig van tevoren nagedacht te hebben over wat je nodig zult hebben om materiaal aan te slepen: touwen als er materiaal opgetakeld moet worden, of zagen als je stukken hout los wil kunnen maken. Ook kun je afhankelijk van de situatie bijvoorbeeld kabels bevestigen tussen de vangrails of tussen bomen. Zorg dat die goed aangeduid worden met doeken, en houdt er rekening mee dat ze kunnen hinderen als je moet vluchten.
Probeer omwonenden bij dit alles te vriend te houden. Gebruik niet hun tuinhekjes voor je barricade, en leg uit waar het om gaat. Nodig ze uit om naar het aktiekamp te komen. Houd er rekening mee dat ze niet allemaal even vriendelijk reageren. Dat geldt ook voor de automobilisten. Het kan handig zijn om van tevoren af te spreken wie het woord zal voeren (zeker naar pers). Het kan ook handig zijn om een of meer mensen te hebben die met de politie spreken.
Het antwoord dat de politie zal geven, hangt af van de omstandigheden en de tijd die ze hebben. Als er overal blokkades zijn, zullen ze onmogelijk overal tegelijk op kunnen treden. Toch moet je na enige tijd rekening houden met een aanval.

Ook kunnen ze met voertuigen aan komen zetten om barricades opzij te schuiven (raumpanzer), om mensenmassa's aan te vallen (waterkanon) en met groepen agentent met helmen, knuppels etc.
Het is belangrijk van tevoren bedacht te hebben hoe je je blokkade wilt verdedigen. In Seattle bleek dat een grote groep gedecideerde mensen veel belangrijker kan zijn, dan op het oog stevig materiaal. Zorg daarom dat de sfeer goed blijft in de blokkade. Voorkom dat mensen verrast worden doordat medeactivisten methodes benutten waar ze niet achter staan. Maar voorkom ook dat de groep zich onnodig laat intimideren en de blokkade verlaat zonder dat dat nodig was.. Vaak duurt het uren voor de politie daadwerkelijk optreedt, en meestal kun je als je goed op hun bewegingen let voorspellen wat ze gaan doen. Zo hoef je bijvoorbeeld pas bang te zijn dat ze met traangas gaan schieten, als ze zelf gasmaskers opzetten. Bedenk dat ondertussen die politie die jullie bezig houden, niet ergens anders ingezet kan worden.
Een manier om de ontruiming te vertragen is door te gaan zitten en in te haken. Houdt daarbij wel rekening met gewelddadig optreden door de politie. Het feit dat jij geen geweld gebruikt, is allerminst garantie dat zij dat niet zullen doen (vaak lijkt het verband eerder omgekeerd). Natuurlijk zijn er ook andere, soms meer offensieve manieren om de politie op een afstand te houden. Plotseling overvallen worden door een bende clowns kan ook erg ontregelend werken voor de plannen van de ordetroepen. Tegen raumpanzer is moeilijk wat te doen (tenzij de barricade heel erg stevig is) maar ze hebben bijvoorbeeld een hekel aan verf op de voorruit. Dat geldt overigens voor alle politie-voertuigen. En zelfs raumpanzer en waterkanonnen kunnen in een greppel vastraken, zoals al vaker bewezen is.
De barricade in brand steken helpt ook goed tegen handmatige ontruiming. Als er alleen politie is, zonder raumpanzer, dus. Bedenk wel dat na een tijdje de barricade dan 'op' is. Zorg er ook voor dat het vuur niet kan overslaan naar iets als bijvoorbeeld een nabijgelegen bos. Dit is wel het laatste wat je met je 'protest' zou willen veroorzaken. In de bebouwde kom moet je in dat geval opletten dat de barricade niet te dicht bij gebouwen ligt. Laat ook geen flessen met brandstof onbeheerd rondslingeren, daar kunnen allerlei ongelukken van komen.
Er zijn ook middelen om de weg langduriger onklaar te maken, maar vaak is daar veel tijd voor nodig en/of bepaalde apparatuur. Zo hebben bij de protesten in Gorleben lokale bewoners en activisten tunnels onder de weg door gegraven zodat er geen vrachtwagen meer overheen kon. In het geval er personenauto's gestopt moeten worden, zal dan helaas ook de bovenliggende asfalt of betonlaag nog weggehaald moeten worden (wat slechts met kango, pikhouwelen en scheppen lukt). In onverharde wegen kun je uiteraard greppels graven. Soms liggen die naast de geblokkeerde weg en benut de politie die bijvoorbeeld om mensen aan te voeren om de blokkade te ontruimen. Als je een greppel graaft, gooi het zand dan aan 'jouw' kant op een hoop, anders schuiven ze dat er met een shovel zo weer in. Bij ontruimingen in Amsterdam lukte het wel eens om een in de buurt geparkeerde dragline aan de praat te krijgen...

Tot zover de traditionele wegblokkade/barricade. Er zijn nog veel meer manieren om het verkeer over de weg te behinderen. Bedenk dat de politie ze ook kent en daar op traint en verzin dus nieuwe methodes!. Ga in een boom langs de te blokkeren weg zitten. Dat is voor de politie moeilijk te ontruimen en ze durven het dan meestal niet aan om het verkeer door te laten gaan (in ieder geval niet hun hoge pieten). Nog beter is twee tegenover elkaar staande bomen, en dan touwen ertussen spannen en boven de weg gaan hangen. De zogenaamde walkway. Het idee hierachter is dat de politie en andere voertuigen niet onder het touw durven door te rijden omdat ze bang zijn dat mensen naar beneden springen of wat laten vallen, en omdat het gewoonweg gevaarlijk voor de hangers zou zijn. De methode vergt trouwens wel ervaring. Zorg voor een goede begeleidingsgroep (en leg het verkeer stil bij de laatste fase van de opbouw). Ga er niet boven hangen als het verkeer niet stilgelegd is!.
Je kunt ook een of meerder auto(s) midden op een kruispunt parkeren en je daar dan aan vastlocken. Wederom met alle eerdergenoemde voorzorgsmaatregelen. Of de barricade versterken met omgekiepte auto's (bijvoorbeeld van oude barrels die je zelf meegenomen hebt).
De meeste actievormen worden gecriminaliseerd en verboden om het de actievoerders moeilijk te maken (en achteraf te kunnen straffen). Maar het is natuurlijk niet verboden om heel langzaam te rijden met je auto. Of op een hele vervelende plek midden op de weg pech te krijgen...

Ervaring in Gleneagles leerde dat een blokkade waarbij meerdere verschillende middelen door elkaar gebruikt werden, het moeilijkst te ontruimen was. Zo werd een plek op 3 kilometer van het vergaderoord met 50 mensen geblokkeerd door een plek te kiezen met een bruggetje. Daarop werd aan twee kanten met materieel uit het bos (boomstammen, autobanden) een barricade gebouwd. Daartussen zaten twee groepen in lock-ons en net voorbij het bruggetje zaten mensen in de bomen. Toen de politie (5 minuten na begin van de actie om 6 uur 's ochtends) aan kwam razen, hoorden we ze overleggen en inschatten dat ze "tenminste 80 man en een hoogwerker" nodig zouden hebben om te ontruimen, en daar hadden ze op dat moment geen beschikking over. De blokkade heeft de hele dag stand gehouden en er zijn zelfs mensen uit vertrokken om een weg verderop, waar de blokkade allang verbroken was, weer in te nemen.
Als de blokkade door de politie gebroken mocht zijn, dan zwermen degenen die niet vastgehouden worden natuurlijk uit (zorg goed voor elkaar, probeer paniek te voorkomen, probeer ervoor te zorgen dat bij alle groepen mensen zijn die de weg weten of kaarten hebben, de ehba te verdelen etc...) naar nieuwe plekken om verder te blokkeren. Ook kleine groepjes kunnen effectief storen. Wat ook helpt is om gewoon lukraak politie-auto's te blokkeren, ook al rijden ze op wegen die niet functioneel zijn voor de G8-top. Je verhindert dan dat ze ergens anders blokkades kunnen breken, of arrestanten af kunnen voeren.
------------------
Natuurlijk zijn er ook andere vervoersmiddelen om de G8-lieden aan te voeren. We hebben het dan vooral over de helikopter en het schip. Die zijn moeilijker te blokkeren, maar ook moeilijker te benutten door de autoriteiten. Zo kunnen ze maar een klein deel van de congresganger per helikopter aanvliegen. En zijn ook helikopters te blokkeren; vooral de start en landingsplaats, maar ook in de lucht; in Gorleben worden er bijvoorbeeld wel vuurpijlen op geschoten en ook zijn er wel eens mensen met hanggliders binnengevlogen waarna de helikopters gedwongen werden te vertrekken. Ook kan je denken aan heliumballonnen op te laten of aan lange touwen in de lucht te hangen waar een helikopter niet dicht bij in de buurt durft te komen. Ook de zee is te blokkeren, al heb je dan schepen nodig en die zijn duur als ze beschadigd raken of in beslag genomen worden. Maar je kunt natuurlijk altijd ook de (toegangswegen naar de) havens blokkeren, zodat ze geen passagiers op de schepen kunnen brengen.
Kortom: deze slag gaan we winnen, als iedereen meedoet.
(Basisgroep Wilnis)